Trong chương trình toán học lớp 5 các em học sinh được làm quen với một dạng toán mới đó là “hỗn số”. Vậy hỗn số là gì? Cách tính hỗn số như thế nào? Mời quý phụ huynh và các em học sinh tham khảo bài viết sau đây của https://vietnamblackberry.vn/ nhé.
1. Hỗ số là gì? Cách đọc hỗn số.
a. Khái niệm hỗn số.
- Trong toán học, hỗn số là sự kết hợp giữa một số nguyên và một phân số số nguyên sẽ đứng ở đầu hỗn số, phần phân số trong hỗ số luôn nhỏ hơn 1.
Ví dụ:
Bạn có 1 quả táo còn nguyên và 1/2 quả táo, do đó bạn có 1.5 quả táo. Khi biểu diễn dưới dạng hỗn số, 1.5 = 1 1/2
b. Cách đọc hỗn số.
- Hỗn số được cấu tạo từ số nguyên và phân số, nên khi đọc thì mọi người sẽ đọc phần số nguyên trước rồi mới đến phần phân số sau.
Ví dụ:
1 9/7 là hỗn số được tạo ra từ phân nguyên là 1 và phân số là 9/7. Lúc này, cách đọc hỗn số sẽ là một chín phần bảy.
2. Cách tính nhanh hỗn số.
a. Cách cộng trừ hỗn số.
- Cách 1: Chuyển đổi hỗn số về dạng phân số. Các phân số mới này sẽ có mẫu số giống hoặc khác nhau. Công việc của bạn là tiếp tục quy đồng và thực hiện phép tính cộng, trừ phân số như bình thường.
- Cách 2: Bạn không cần phải chuyển đổi hỗn số về phân số. Bạn có thể tách rời phần nguyên với phần phân số. Sau đó thực hiện phép tính cộng / trừ phần nguyên với phần nguyên, phần phân số với phần phân số. Tuy nhiên, cách này chỉ áp dụng trong trường hợp kết quả của phép cộng / trừ phần nguyên không phải là một số âm.
b. Cách nhân chia hỗn số.
Để thực hiện phép tính nhân chia các hỗn số với nhau, chúng ta hãy thực hiện theo các bước sau đây:
- Bước 1: Chuyển đổi các hỗn số về dưới dạng phân số.
- Bước 2: Thực hiện phép tính nhân hoặc chia 2 phân số theo cách thông thường.
Lưu ý là khi thực hiện nhân / chia một hỗn số với một số nguyên, bạn có thể thực hiện phép tính bằng cách viết hỗn số dưới dạng tổng của một số nguyên và một phân số. Sau đó thực hiện phép tính như thông thường.
3. Cách chuyển đổi hỗn số.
a. Cách chuyển đổi hỗ số sang phân số.
Khi đã biết cách chuyển đổi phân số sang hỗn số ta có thể dễ dàng thực hiện phép tính ngược lại. Các bước để đổi hỗn số sang một phân số bất kỳ bao gồm:
+ Lấy phần nguyên của hỗn số nhân với mẫu số
+ Lấy kết quả vừa thu thược cộng với tử số
Kết quả của phép cộng ở trên sẽ cho ra tử số của phân số, ta tiếp tục giữ nguyên mẫu số ban đầu.
Ví dụ:
Cho phân số 7/2, hãy biểu diễn phân số trên dưới dạng hỗn số.
Trả lời; Lấy tử số chia cho mẫu số, ta lấy: 5/2=2 dư 1
Kết quả phép chia được 2 phần là phần nguyên của hỗn số, số dư là 1 sẽ là tử số mới.
Hỗn số nhận được là 2 1/2.
b. Cách chuyển đổi phân số sang hỗn số.
Từ hỗn số, bạn có thể chuyển đổi thành dạng số thập phân, phân số và ngược lại. Để chuyển phân số sang hỗn số, bạn cần thực hiện theo các bước:
+ Xác định tử số, mẫu số của phân số đó. Nếu tử số lớn hơn mẫu số thì ta có thể thực hiện phép tính này. Ngược lại, nếu tử số bằng hoặc nhỏ hơn mẫu số thì ta không thể chuyển đổi sang hỗn số.
+ Lấy tử số chia cho mẫu số.
+ Phần nguyên của phép chia vừa tính được sẽ là phần nguyên của phân số.
+ Phần dư của phép chia chính là tử số của hỗn số.
+ Phần mẫu số trong hỗn số vẫn giữ nguyên từ phân số ban đầu.
c. Cách chuyển hỗn số thành số thập phân.
Để chuyển hỗn số thành số phập phân, ta thực hiện một trong hai cách sau:
Cách 1:
+ Thực hiện phép tính đổi hỗn số sang phân số, ta thu được một phân số mới.
Sau đó thực hiện phép chia tử số của phân số mới cho mẫu số, bạn sẽ thu được một số thập phân.
Cách 2:
+ Giữ nguyên phần nguyên của hỗn số. Sau đó, trong phần phân số, bạn lấy tử số chia cho mẫu số.
+ Sau khi thu được kết quả của phép chia, bạn lấy số thập phân này cộng với phần nguyên của hỗn số. Như vậy bạn đã thu được một số thập phân.
4. Một số bài tập minh họa.
Câu 1: Hỗn số gồm những thành phần nào?
A. Phần nguyên và phần phân số
B. Phần nguyên
C. Phần phân số
D. Phần nguyên, phần số tự nhiên và phần phân số
Đáp án A
Câu 2: Phần nguyên của hỗn số “mười ba hai mươi năm phần ba mươi tám” là:
A. 25
B. 38
C. 13
D. 25/38
Đáp án C
Câu 3: Phân số 27/4 khi viết dưới dạng hỗn số có cách đọc là:
A. Hai mươi bảy phần bốn
B. Hai và bảy phần bốn
C. Bảy phần bốn
D. Sáu và ba phần bốn
Đáp án D
Câu 4: Hỗn số “sáu và năm phần chín” khi chuyển về dạng phân số là:
A. 54/9
B. 5/9
C. 65/9
D. 59/9
Đáp án D
Câu 5: Hỗn số gồm bao nhiêu thành phần?
A. Một thành phần là phần nguyên
B. Một thành phần là phần phân số
C. Hai thành phần là phần nguyên và phần phân số
Đáp án: C
Câu 6: Chọn hỗn số trong các đáp án sau:
A. 2
B. 4
C. 2/7
D. 4 2/7
Đáp án D
Câu 7: Chọn số thích hợp điền vào chỗ trống:
Phần nguyên của hỗn số 5 2/3 là….
A. 5
B. 3
C. 4
D. 2
E. 1
Đáp án A
Câu 8: Hỗn số “mười ba và hai mươi lăm phần ba mươi tám” được viết là:
A. 3 25/8
B. 13 25/38
C. 30 5/38
D. 31 25/38
Đáp án B
Câu 9: Phần phân số của hỗn số 3 5/9 là:
A. 3
B. 5
C. 3/9
D. 5/9
Đáp án D
Câu 10: Phân số 27/4 được viết dưới dạng hỗn số là:
A. 7 2/4
B. 6 3/4
C. 5 1/4
D. 3 6/4
Đáp án: B
Ta có: 27 : 4 = 6 dư 3
Vậy phân số 27/4 được viết dưới dạng hỗn só là 6 3/4
Trên đây là bài viết về hỗn số mà chúng tôi tổng hợp được. Hi vọng, qua bài viết này các em học sinh sẽ nắm rõ hơn về hỗn số. Hãy chăm chỉ luyện tập để thành thạo nhé.
> Xem thêm: